Θρύλοι των μπλουζ

Θέμα: Θρύλοι των μπλουζ 05.09.16 14:03

Οι περισσότεροι θρύλοι του μπλουζ ο Μάντι Γουότερς, ο Χάουλιν Γουλφ, ο Ρόμπερτ Τζόνσον, ο Τζίμι Ρότζερς, ο Λούθερ Αλισον δεν ζουν πια. Αυτό δεν σημαίνει ότι το είδος είναι υπό... εξαφάνισιν. Αντιθέτως μάλιστα συνεχίζει να μας μαγεύει με την ειλικρινή απλότητά του, εξασφαλίζοντάς μας ένα σταθερό μουσικό στήριγμα κάθε φορά που ο «ηλεκτρονικός» καταιγισμός απειλεί να μας συντρίψει. Ποιοι είναι οι (παλαιοί και νέοι) καλλιτέχνες που διατηρούν τη φλόγα ζωντανή σήμερα; Πώς βλέπουν την κατάσταση του σύγχρονου μπλουζ; Ποια η γνώμη τους για τους νέους «διαδόχους» τους; Το αμερικανικό μουσικό περιοδικό «Rolling Stone» έκανε μια έρευνα με σκοπό την αναζήτηση απαντήσεων στα παραπάνω και όχι μόνο ερωτήματα. Σας παρουσιάζουμε τα αποτελέσματα: Οι δέκα απο τους πιο σημαντικότερους «εκπρόσωπους» του μπλουζ . (Περιλαμβάνονται σύντομα αποσπάσματα από τις συνεντεύξεις τους).

Θέμα: Απ: Θρύλοι των μπλουζ 05.09.16 14:04

1. Μπάντι Γκάι (Buddy Guy): ο «επιδειξίας»

Θρύλοι των μπλουζ Buddy-guy

Ηγετική φυσιογνωμία της δεύτερης γενιάς μπλουζ του Σικάγου ο Γκάι είναι ένας βιρτουόζος κιθαρίστας και γεννημένος σόουμαν. Μαθήτευσε κοντά στους μεγάλους «δασκάλους» του είδους, όπως ο Μάντι Γουότερς (Muddy Waters) και ο Χάουλιν Γουλφ (Howlin' Wolf, «ο λύκος που ουρλιάζει»). Στη σόλο καριέρα του μετάγγισε τον «άγριο» ήχο του Σικάγου στην ψυχεδελική δεκαετία του '60. Ο Ερικ Κλάπτον και ο Τζεφ Μπεκ έχουν επανειλημμένα αναγνωρίσει την επιρροή τού Γκάι (συμμετέχουν και οι δύο στο άλμπουμ του 1991, «Damn Right I've Got the Blues»). Είναι ιδιοκτήτης του κλαμπ Buddy Guy's Blues Legends, στο Σικάγο.

 Πώς έχει αλλάξει το κοινό του μπλουζ με το πέρασμα των χρόνων; «Στη δεκαετία του '60 ήταν 99% μαύροι. Στις μέρες μας είναι το ακριβώς αντίθετο: 99% λευκοί. Νομίζω ότι έχει να κάνει με τους νέους».

 Γράφετε τραγούδια βασισμένα στις εμπειρίες σας; «Δεν είμαι πολύ καλός τραγουδοποιός. Συζητήσεις σε αεροπλάνα, σε εστιατόρια, σε μπαρ. Η καθημερινή ζωή. Αυτό κάνουμε εμείς οι μουσικοί του μπλουζ: δίνουμε σημασία στα ασήμαντα πράγματα».

Θέμα: Απ: Θρύλοι των μπλουζ 05.09.16 14:06

2. Τζόνι Λανγκ (Jonny Lang): o «νεοφερμένος»

Είναι μόλις 17 χρόνων, όμως το πρώτο του άλμπουμ το «Lie to me» (1997), στο οποίο παίζει κιθάρα και τραγουδάει πούλησε ένα εκατομμύριο αντίτυπα. Η ξαφνική άνοδός του αντιμετωπίστηκε με δυσπιστία από πολλούς φανατικούς του «καθαρόαιμους» μπλουζ, αλλά κανένας δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι ο Λανγκ βοήθησε τη μουσική αυτή να αγγίξει τη νέα γενιά. Καθόλου άσχημα για έναν νεαρό από το Φάργκοου (Βόρεια Ντακότα) που πήρε το πρώτο μάθημα κιθάρας στα δεκατρία του.

 Πώς αισθάνθηκες που «άνοιξες» τη συναυλία των Ρόλινγκ Στόουνς πρόσφατα; «Καλά, μιλάμε ήταν "φευγάτη" εμπειρία. Ηταν σχεδόν σουρεαλιστική, γιατί η πρώτη μας εμφάνιση ήταν στη Χονολουλού, στη Χαβάη, και δεν μπορείς να βρεις εύκολα καλύτερο σκηνικό από αυτό. Δυστυχώς είχα λαρυγγίτιδα, όμως ο Μικ έδειξε μεγάλη κατανόηση και έβαλε τον βοηθό του να τηλεφωνήσει στον προσωπικό του γιατρό και να μου βρει τα κατάλληλα φάρμακα. Και έτσι ούτε γάτα ούτε ζημιά».

Θέμα: Απ: Θρύλοι των μπλουζ 05.09.16 14:07

3. Κόκο Τέιλορ (Koko Taylor): η «φωνακλού»

Τα τελευταία 35 χρόνια η Κόκο Τέιλορ δεν έχει σταματήσει να αποδεικνύει ότι οι γυναίκες μπορούν να «φωνάξουν» με την ίδια δύναμη και αγριάδα όπως οι άνδρες. Αν τη γνωρίσει κανείς από κοντά όμως θα δει ότι είναι μια ευγενική, καλοσυνάτη γιαγιά. Το 1962, εννέα χρόνια αφότου είχε μετακομίσει στο Σικάγο, την ανακάλυψε ο Ουίλι Ντίξον, ο μεγάλος τραγουδοποιός του μεταπολεμικού μπλουζ. Το 1965 ο Χάουλιν Γουλφ τής έγραψε το τραγούδι «Wang Dang Doodle», που έγινε μεγάλη επιτυχία και την έκανε ευρύτερα γνωστή. Συνεχίζει να γράφει πολλά από τα τραγούδια της και ζει στο Ιλινόι.

 Τι σας έκανε να πάτε στο Σικάγο; «Ο κύριος λόγος που εγώ και ο άντρας μου φύγαμε από το Μέμφις ήταν η ανάγκη να βρούμε δουλειά. Οταν έφτασα στο Σικάγο άρχισα να καθαρίζω σπίτια λευκών πλουσίων οικογενειών. Σύντομα ανακάλυψα ότι πολλοί από τους τραγουδιστές που άκουγα στο ραδιόφωνο ο Χάουλιν Γουλφ, ο Μάντι Ουότερς, ο Τζίμι Ριντ ήταν όλοι στο Σικάγο. Ο άντρας μου λοιπόν πήγε και τους βρήκε και τους είπε: "Η γυναίκα μου ξέρει να τραγουδάει". Ο Χάουλιν Γουλφ τού ζήτησε να με γνωρίσει και, όταν εμφανίστηκα, με φώναξε να ανέβω στη σκηνή μαζί του και να τραγουδήσω. Εγώ τρόμαξα: δεν είχα ανέβει ποτέ στη σκηνή! Τελικά εκείνος μου είπε: "Εχεις μια φωνή που τη χρειάζεται ο κόσμος σήμερα. Εχουμε τόσους άντρες που τραγουδάνε μπλουζ, αλλά δεν έχουμε καθόλου γυναίκες"».

Θέμα: Απ: Θρύλοι των μπλουζ 05.09.16 14:07

4. Κιθ Ρίτσαρντς (Keith Richards): o «περιφερειακός»

Δεν υπάρχει κανένα συγκρότημα που να συνετέλεσε περισσότερο στην εξάπλωση του μπλουζ από τους Ρόλινγκ Στόουνς. Το ρεπερτόριό τους στο ξεκίνημα της καριέρας τους βασιζόταν σε μεγάλο βαθμό στον Χάουλιν Γουλφ, στον Μάντι Ουότερς, στον Τζίμι Ριντ, στον Ρόμπερτ Τζόνσον και σε άλλους σημαντικούς καλλιτέχνες που ήταν ουσιαστικά άγνωστοι εκτός της αφροαμερικανικής κοινότητας. Ο κύριος λόγος που οι Στόουνς ακόμη παίζουν κάποια μπλουζ κομμάτια στις συναυλίες τους είναι ο Κιθ Ρίτσαρντς, ο άγρυπνος φύλακας της φλόγας.

 Πότε... συναντήσατε το μπλουζ; «Οταν οι Στόουνς πήγαν στην Αμερική για πρώτη φορά, το 1964, επισκεφθήκαμε τα θρυλικά στούντιο της Chess Records στο Σικάγο. Εκεί που μας ξεναγούσαν πέσαμε πάνω σ' έναν τύπο που έβαφε το ταβάνι πάνω σε μια σκάλα: "Α, ίσως θα σας ενδιέφερε να γνωρίσετε τον Μάντι Ουότερς" είπε ο ξεναγός. Η πρώτη μου ανάμνηση από τον Μάντι είναι η άσπρη μπογιά να στάζει πάνω στο όμορφο και λαμπερό μαύρο πρόσωπό του. Τι φοβερή εικόνα: ο Μάντι Ουότερς πασαλειμμένος μπογιά. Τελικά αποδεικνύεται ένας από τους μεγαλύτερους τζέντλεμεν του κόσμου για πρώτη φορά στη ζωή μου έμεινα έκθαμβος. Οπότε η απάντησή μου στην ερώτησή σου είναι: "Συνάντησα το μπλουζ σε έναν διάδρομο, στο νούμερο 2120 της λεωφόρου Μίσιγκαν, και το όνομά του ήταν Μάντι Ουότερς"».

Θέμα: Απ: Θρύλοι των μπλουζ 05.09.16 14:07

5. Μπι Μπι Κινγκ (Β.Β. King): ο «κλασικός»

Το όνομά του είναι συνώνυμο των μπλουζ. Γεννημένος στον Μισισιπή, ο Ρίλεϊ Μπι Κινγκ υιοθέτησε το Β.Β. (Blues Boy) όταν δούλευε ως d.j. στο Μέμφις. Ο Ερικ Κλάπτον είπε κάποτε ότι «ο Μπι Μπι, περισσότερο από κάθε άλλον, έχει κάνει τα μπλουζ τρόπο ζωής». Πράγματι, παρ' όλο που ο Κινγκ έχει ένα πολυτελές σπίτι στο Λας Βέγκας, προτιμά να περνάει τον περισσότερο χρόνο του στον δρόμο, κάνοντας τουρνέ. Είναι ο απαράμιλλος πρέσβης του μπλουζ: το αναζωογονεί με κάθε του νότα, το βγάζει από τα στεγανά του και φροντίζει να μυήσει τις νέες γενιές στη σοφία του.

 Ποια είναι η διαχρονική γοητεία του μπλουζ; «Μακάρι να 'ξερα. Εχω όμως μια ιδέα... Κατά κύριο λόγο δεν είναι τόσο επιτηδευμένο. Το μπλουζ είναι διακριτικό  είναι απλό. Πολλοί χρησιμοποιούν τη λέξη "απλοϊκή", αλλά αυτό δεν ισχύει, γιατί δεν μπορούν όλοι να φτιάξουν τέτοιου είδους μουσική. Μπλουζ θα πει ακόμη ειλικρίνεια. Εχεις τη δυνατότητα να πεις αυτό που θέλεις με ένα μίνιμουμ λέξεων. Σίγουρα όλοι θα θέλαμε να κάνουμε αυτό που κάνουν οι μεγάλοι τραγουδιστές ο Φρανκ Σινάτρα, ο Νατ Κινγκ Κόουλ , δηλαδή να ζωγραφίσουμε μια όμορφη εικόνα. Ενας τραγουδιστής μπλουζ θα πει: "Μωρό μου, είμαι τρελός για σένα. Και τι δε θα 'δινα να 'σουν δική μου αυτό το βράδυ". Μερικές γυναίκες θα το καταλάβουν και δεν θα προσβληθούν, γιατί ξέρουν ότι βγαίνει απ' την καρδιά... Και νομίζω ότι τα παιδιά το πιάνουν αυτό όχι το σεξουαλικό μέρος, εννοώ την ειλικρίνεια, το να είσαι άμεσος».

 Ποια πρόκληση σας έχει απομείνει τώρα; «Η αλήθεια είναι ότι όταν φθάσεις 72 χρονών και έχεις τόσους ανθρώπους γύρω σου που σε εξυμνούν διαρκώς, πρέπει να προσέχεις μη παραφουσκώσει το κεφάλι σου πρέπει να θυμάσαι να κάνεις τρύπες πού και πού για να το ξεφουσκώνεις».

Θέμα: Απ: Θρύλοι των μπλουζ 05.09.16 14:08

6. Ρόμπερτ Κρέι (Robert Cray): o «μοντέρνος»

Κατάφερε να συγκινήσει ένα ποπ κοινό και να κερδίσει ένα Γκράμι το 1986 για το άλμπουμ του «Strong Persuader». Τότε έγινε φανερό ότι το σύγχρονο μπλουζ τού ανήκει και κανένας δεν έχει καταφέρει να τον εκθρονίσει από τότε. Ο Κρέι συνδυάζει τον λεπτό, παγωμένο ήχο της κιθάρας του με μια επικίνδυνα απολογητική φωνή. Οι «καθαρόαιμοι» του είδους έχουν κατά καιρούς κατακρίνει τη χρήση της σόουλ και της ελαφράς φανκ στη δουλειά του, εκείνος όμως καταφέρνει να τα «παντρεύει» αβίαστα. Το τελευταίο του άλμπουμ έχει τίτλο «Sweet Potato Pie». Ζει στον περιοχή του Κόλπου του Σαν Φρανσίσκο.

 Η μουσική σας κινείται μεταξύ του μπλουζ και της σόουλ. Με ποιον τρόπο νομίζετε ότι συνδέονται αυτά τα είδη; «Νομίζω ότι πάνε χέρι χέρι, λόγω του συναισθήματος που κρύβουν. Δεν ξέρω με βεβαιότητα, απλώς μερικές φορές το ένα είναι πιο χορευτικό από το άλλο. Δεν βλέπω καμιά τεράστια διαφορά. Το ένα στυλ με οδήγησε από μόνο του στο άλλο».

Θέμα: Απ: Θρύλοι των μπλουζ 05.09.16 14:08

7. Μπόνι Ράιτ (Bonnie Raitt): η «κυρία»

Από όλους τους καλλιτέχνες που έχουν κάποιο χρέος στο μπλουζ, κανένας δεν το έχει ξεπληρώσει με μεγαλύτερη χάρη από την Μπόνι Ράιτ. Και αυτό είναι αναμενόμενο εν μέρει, εφόσον το είδος αυτό αποτέλεσε από την αρχή ένα ζωτικό κομμάτι της μουσικής παιδείας της. Το πνεύμα του μπλουζ είναι ιδιαίτερα ζωντανό στο τελευταίο άλμπουμ τής Ράιτ, το «Fundamental».

 Σε τι βαθμό έχει αλλάξει η σχέση σας με το μπλουζ τώρα που βρίσκεστε σε μια πιο ευτυχισμένη περίοδο της ζωής σας; «Τι σε κάνει να πιστεύεις ότι τώρα είμαι πιο ευτυχισμένη; Η ευτυχία δεν έχει καμία σχέση με τα Γκράμι ή με το αν είσαι παντρεμένος ή όχι. Δεν σημαίνει δηλαδή ότι δεν ήσουν ερωτευμένος προτού παντρευτείς. Δεν ξέρω κανέναν που να είναι διαρκώς ευτυχισμένος. Στα 48 μου είμαι πολύ πιο σοφή και κατασταλαγμένη απ' ό,τι ήμουν στα 20. Βασανίζομαι όμως ακόμη από κάποια πράγματα, όπως όλοι μας. Συνήθως είναι το... διάστημα μεταξύ των αφτιών μου που μου δημιουργεί τα περισσότερα προβλήματα».

Θέμα: Απ: Θρύλοι των μπλουζ 05.09.16 14:09

8. Μπόμπι «Μπλου» (Bobby «Blue» Bland): το «ερωτικό λαρύγγι»

Είναι γνωστός για το «μπλαζέ», επιτηδευμένο στυλ του, καθώς και για έναν χαρακτηριστικό ήχο, μια «στριγκλιά», που αποτελεί το σήμα κατατεθέν του. Προτιμά να τραγουδάει με μεγάλη μπάντα, σε πολυτελή κλαμπ και όχι σε «καταγώγια» αν και μπορεί κάλλιστα να χειριστεί και τα δύο. Εκανε τις πρώτες του επιτυχίες στα τέλη της δεκαετίας του '50, και τις δύο τελευταίες δεκαετίες ηχογραφεί σταθερά με την Duke Records. Ο Ερικ Κλάπτον χρηματοδότησε το «Farther up the Road», ενώ οι Grateful Dead το «Turn on Your Love Right». Ο Μπόμπι «Μπλου» είναι τεράστιος, και όταν μπαίνει γεμίζει το δωμάτιο. Παρ' όλα αυτά είναι πολύ κομψός και έχει μακριά, περιποιημένα νύχια.

 Τι ακριβώς είναι αυτή η «στριγκλιά» που παράγετε; Εχει κάποιο ειδικό όνομα; «Στη Βρετανία με φωνάζουν "το ερωτικό λαρύγγι" κι αυτό μου αρέσει. Την ιδέα την πήρα από τον αιδεσιμώτατο Σι Ελ Φράνκλιν, τον πατέρα τής Αρίθα. Συνήθιζα να ακούω μετά μανίας μια από τις ομιλίες του που λέγεται "Ο αετός στριφογυρίζει στη φωλιά του". Οταν πιάνουν έναν αετό, φτιάχνουν όλο και μεγαλύτερα κλουβιά όσο μεγαλώνει. Κάποια στιγμή όμως μεγαλώνει τόσο πολύ που τα φτερά του χτυπάνε στα κάγκελα και τότε αναγκάζονται να τον αφήσουν ελεύθερο. Σ' εκείνο το σημείο της ιστορίας, ο αιδεσιμώτατος έβγαζε μια στριγκλιά. Χρειάστηκε να κάνω πολλές προσπάθειες προτού καταφέρω να τελειοποιήσω αυτή τη στριγκλιά».

Θέμα: Απ: Θρύλοι των μπλουζ 05.09.16 14:09

9. Τζον Σπένσερ (Jon Spencer): o «εκρηκτικός»

Το 1985 ο Σπένσερ παράτησε το πανεπιστήμιο και έφτιαξε ένα συγκρότημα, τους Pussy Galore. Η μουσική τους θύμιζε καλτ ταινία τρόμου της δεκαετίας του '60. Το 1990 οι Pussy Galore διαλύθηκαν και ο Σπένσερ δημιούργησε τους Blues Explosion ένα ροκ γκρουπ που παίζει τα μπλουζ όπως οι Led Zeppelin ή ο Τζίμι Χέντριξ: δυνατά και βάναυσα, κρατώντας τα εντελώς απαραίτητα ηλεκτρονικά συστατικά της μουσικής. Οι Blues Explosion συνδυάζουν μοναδικά το μπλουζ με το ροκαμπίλι και την πανκ.
 Πότε είναι η τελευταία φορά που σας έπιασε κατάθλιψη (have the blues = έχω κατάθλιψη, είμαι μελαγχολικός); «Δεν ξέρω πώς να το απαντήσω αυτό. Λίγο ή πολύ υπάρχει διαρκώς κάτι που μου τριβελίζει το μυαλό και με ανησυχεί. Δεν το αποκαλώ όμως απαραίτητα "κατάθλιψη"».
 Οπότε το αποκαλείτε «άγχος»; «Ναι. Βλέπετε, είμαι λευκός...»

» Ελληνικό Μπλουζ
» Παύλος Σιδηρόπουλος - Τα μπλουζ του Πρίγκηπα (1992)
» Οι Θρύλοι της Ροκ
» Έτσι θα ήταν οι θρύλοι της ροκ αν ζούσαν
» Oι Θρύλοι του Νότου Lynyrd Skynyrd